COP29 - Azərbaycanın beynəlxalq münasibətlər sistemindəki mühüm rolunun göstəricisi olmaqla yanaşı, ölkəmizin bərpaolunan enerji sahəsində böyük potensiala malik olmasının, həmçinin iqlim dəyişmələrinə qarşı qlobal mübarizəyə davamlı töhfələr verməsinin və onları daha da artırmaq istəyinin təqdimatıdır
Azərbaycanın xarici siyasət uğurları biri-birini əvəzləməkdədir. Uğurlarımızı şərtləndirən əsas amilllərdən biri xarici siyasətimizin prinsiplərinin dəyişməzliyidir. Belə ki, Azərbaycan bütün dövlətlərlə bərabərhüquqlu, qarşılıqlı maraq və hörmət prinsipləri əsasında əlaqələr qurur və illər keçdikcə əməkdaşlığın yeni istiqamətləri müəyyənləşdirilir. Təbii ki, bu uğurlarımız Azərbaycanın beynəlxalq əhəmiyyətli tədbirlərə ev sahibliyində əhəmiyyətli rol oynayır. Bütün deyilənlərin təsdiqidir ki, cari ilin noyabr ayında ölkəmizdə keçiriləcək BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyası, yəni COP29-a hazırlıq işləri tam sürətlə davam edir. Bu, Azərbaycanın qlobal miqyasda güclü diplomatiyasının və çoxtərəfli danışıqlar zamanı etibarlı tərəfdaş nüfuzunun növbəti isbatıdır.
Həm Qlobal Cənub, həm də Avropa…
"Qadın, İnkişaf, Gələcək" İctimai Birliyinin sədri, COP29-un Təşkilat komitəsinin üzvü Gülşən Axundova mövzu ilə bağlı “İki sahil”ə açıqlamasında bildirdi ki, 2024-cü ilin noyabrında Bakıda keçiriləcək COP29 Azərbaycan üçün həm Qlobal Cənub, həm də Avropa ilə əlaqələri gücləndirmək üçün unikal imkan olacaq. Qlobal Cənub ölkələri ilə əməkdaşlığın iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə böyük potensiala malik olması da vacibdir. İnkişaf etməkdə olan ölkələr iqlim dəyişikliyinin təsirlərinə ən həssas olan ölkələrdir, ona görə də onların bu sahədə təcrübəsi və biliyi əvəzolunmazdır. Azərbaycan da öz növbəsində Qlobal Cənub ölkələrinə neft sənayesində öz təcrübəsini, həmçinin bərpaolunan enerjinin inkişafına investisiyalar təklif edə bilər. Eyni zamanda, Azərbaycan avropalı tərəfdaşlarını da unutmamalıdır. Avropa İttifaqı (Aİ) iqlim siyasətində liderdir və onun təcrübəsi Azərbaycan üçün çox faydalıdır. Aİ ilə əməkdaşlıq Azərbaycan üçün yaşıl enerji və texnologiya ixracı üçün yeni bazarlar da aça bilər. COP29 Azərbaycan, Qlobal Cənub ölkələri və Avropa arasında dialoq və qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq platformasına çevrilə bilər.
Fəal diplomatiya
Gülşən Axundova qeyd etdi ki, COP29-a ev sahibliyi edən ölkə kimi Azərbaycan bu əlamətdar hadisəyə hərtərəfli hazırlaşmaq üçün mühüm addımlar atır. Hazırlığın əsas məqamlarından bəziləri bunlardır: “ COP26-nın prezidenti ilə müzakirə: 2024-cü ilin fevralında COP26-nın prezidenti Alok Sharma ilə Azərbaycan nümayəndələri arasında COP29-a hazırlıq müzakirə olunan görüş keçirildi. BMT ilə əməkdaşlıq: Elə həmin ay Azərbaycan BMT ilə ölkənin yaşıl enerjiyə keçidlə bağlı iddialı planlarına dair məhsuldar danışıqlar apardı. Diplomatik səylər: 15-ci Petersberq İqlim Dialoqu: Bu günlərdə keçirilən bu dialoqda Azərbaycanın COP29-a hazırlıqları müzakirə edilib. Daxili hadisələr: Milli Strategiyalar: Azərbaycan istixana qazlarının emissiyalarının azaldılmasına və davamlı inkişaf məqsədlərinə nail olunmasına yönəlmiş milli strategiyalar hazırlayır və həyata keçirir. Bərpaolunan enerji: Ölkə enerji sektorunu şaxələndirmək və qalıq yanacaqlardan asılılığı azaltmaq üçün günəş və külək enerjisi kimi bərpa olunan enerji mənbələrinin inkişafına sərmayə qoyur. Maarifləndirmənin artırılması: Azərbaycan iqlim dəyişikliyi məsələlərində ictimaiyyətin məlumatlılığını artırmaq və bununla mübarizə səylərində vətəndaşların iştirakını təşviq etmək üçün proqramlar həyata keçirir. Göründüyü kimi, Azərbaycan COP29-u iqlim dəyişikliyinin həllində qlobal əməkdaşlığın inkişafına kömək edəcək uğurlu tədbirə çevirməkdə qərarlıdır.”
İddialı məqsədə doğru…
Həmsöhbətimiz diqqətə çatdırdı ki, aprelin 23-də ADA Universitetində keçirilən “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” mövzusunda beynəlxalq forum ölkəmizin davamlı inkişaf və iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə sahəsində iddialı məqsədlərini əks etdirən əlamətdar hadisə oldu: “Azərbaycanın milli sərvəti olan neftdən gələn gəlirlərin gələcək nəsillər üçün artırılması, bu gəlirlərdən ölkəmizin cari sosial ehtiyaclarını, iqtisadi tərəqqi və inkişaf tələblərini nəzərə almaqla, Azərbaycan yaşıl transformasiyaya sərmayə qoymaq üçün əhəmiyyətli maliyyə imkanlarına malikdir. Bərpaolunan enerji, enerji səmərəliliyi və smart texnologiyaların inkişafı yolu ilə iqtisadiyyatın şaxələndirilməsi təkcə istixana qazlarının emissiyasını azaltmaqla yanaşı, yeni iş yerlərinin açılmasına, innovasiyaların stimullaşdırılmasına və ölkənin qlobal bazarda rəqabət qabiliyyətinin artırılmasına imkan verəcək. Forum bir sıra “yaşıl” layihələrin təqdimatı üçün platformaya çevrildi:
• Günəş elektrik stansiyalarının tikintisi: Azərbaycan Günəş Elektrik Stansiyası layihəsi çərçivəsində ümumi gücü 1 QVt olan fotoelektrik stansiyaların tikintisi nəzərdə tutulur.
• Külək enerjisi komplekslərinin yaradılması: Abşeron yarımadasında və Xəzər dənizinin sahil zonasında külək elektrik stansiyaları tikiləcək.
• “Ağıllı” şəhərin inkişafı: Bakıda “ağıllı” işıqlandırma, nəqliyyatın idarə edilməsi və enerji istehlakına nəzarət sistemləri tətbiq edilir.
• Mənzil-kommunal təsərrüfatı sisteminin modernləşdirilməsi: Yaşayış və inzibati binalarda enerjiyə qənaət edən texnologiyaların tətbiqi enerji istehlakını əhəmiyyətli dərəcədə azaldacaq.
• Elektrikli nəqliyyat vasitələrinin daşınmasının stimullaşdırılması: Enerji doldurma stansiyaları şəbəkəsinin inkişafı və elektrik nəqliyyat vasitələrinin alıcıları üçün stimulların təmin edilməsi ekoloji cəhətdən təmiz nəqliyyatın populyarlaşmasına kömək edəcək.”
Yaqut Ağaşahqızı, “İki sahil”
