Sülh və qlobal təhlükəsizlik məsələləri hər zaman əhəmiyyətli olmuşdur və dialoq forumları bu məsələləri həll etmək üçün vacıb platformadır.Bu forumlar, müxtəlif ölkələrin, təşkilatların və fərdlərin bir araya gəlməsinə və məsələləri müzakirə etməsinə imkan verir.Bu sayədə, fərqli fikirləri birləşdirərək, həll yolları tamaq və sülh və təhlükkəsizlik üçün daha effektiv addımlar atmaq mümkün olur.
Bakı Prosesi, mədəniyyətlərarası dialoqu təşviq etmək məqsədi ilə yaradılmış bir inisiativdir.Bu proses, müxtəlif mədəniyyətləri, dini və etnik cəmiyyətləri bir araya gətirərək onların dialoq və anlayışını gücləndirməyi hədəfləyir.Bu yolla, fərqli mədəniyyətlərin bir-birinə dıaloq və əlaqələrini inkişaf etdirərək, tolerant və qlobal cəmiyyətlərin formalaşmasına kömək edir.
Ölkə Prezidentimiz İlham Əliyevin rolu, mədəniyətlərarası dialoqvu təşviq etmək və sülh məsələlərində liderlik etmək istiqamətində əhəmiyyətli olmuşdur. O, Bakı prosesinin yaradılmasına və bu sahədə fəal şəkildə iştirak etməyə liderlik etmişdir.İlhan Əliyev, ölkəsindən fərqli mədəniyyətlərin, dinlərin və etnik qrupların bir araya gəlməsini, dialoqun inkişaf etməsini və tolerant cəmiyyətlərin formalaşmasını dəstəkləmişdir. Onun liderliyi altında, Azərbaycan mədəniyyətlərarası dialoqun təşviqi və sülhün gücləndirilməsi sahəsində qabaqcıl rol oynamışdır.Azərbaycan, coğrafi mövqeyi və tədqiqatçı ruhu sayəsində həmişə mədəniyyətin qovuşduğu bir məkan olmuşdur.Strateji coğrafi movqesi, iki böyük mədəniyyət və ticarət yolunun kəsişdiyi yerdə yerləşməsi ilə təsvir edilir. Bu, Azərbaycanı, əsrlər boyu mədəniyyətlərarası aləmlərin əlaqələrində mərkəzi bir rol oynayan bir neçə mədəniyyət və tərəfdaşlıq mərkəzi etməkdən məhrun etməyib.Bundan əlavə, Azərbaycanın müxtəlif etnik, dini və mədəni təfəkkürə malik insanları özəllikləri ilə zəngin bir mədəniyyət məpkəzi yaradır.Bu mənsubiyyətlər və təfəkkürlər arasında dialoq və əlaqələrin inkişafı, Azərbaycanın mədəniyyətlərin qovuşduğu bir məkan kimi tanınmasına kömək edir.Azərbaycanda yaşayan insanlar müxtəlif dinlərdən və etnik qrulardan olan təmsilçiləri bir ailə kimi yaşayaraq uyğun münasibətlər inkişaf etdiriblər.
Müxtəlif din və etnik qruplardan gələnlərin biririlə diqqət və hörmət məsafəsində durması, mədəni təfəkkürün və tənqidlərin qəbul edilməsi bu uyumun əsasında yüksək keyfiyyətli mədəniyyətə və tolerant cəmiyyətə yol açır.Azərbaycan tarixi boyu müxtəlif mədəniyyətləri dini və etnik qrupları qəbul edən bir corafi mövqeyə sahib olmuşdur.Bu Azərbaycanın əhalisi arasında mədəniyyət və dinlərin zəngin mübadiləsini təşviq edir və birlik və uyum mədəniyyətini inkişaf etdirir.Müsbət mədəniyyətlərarası dialoqun yaranması bir çox təşkilat lider və fərdin fəaliyyəti ilə əlaqəlidir.Həm dəvət edilən həm də dəvət edən tərəflərin maraqlarının bir araya gəlməsi ilə yaranır.Bəzi nümayəndələr təşkilatların və həmçinin hüquqmühafizə orqanlarının fəaliyyəti ilə mədəniyyətlərarası dialoqu təşviq etmişdir.Bunlar UNESCO, BMT, Avropa Şurası reqional təşkilatlar və dövlətlərarası diplomatik nümayəndəliklər kimi beynəlxalq təşkilatlarla birlikdə yerli təşkilatlar və fərdlər daxildir.Bu fəaliyyətlər mədəniyyətlərarası anlayışın tolerant cəmiyyətin və sülhün inkişafını təmin etmək məqsədi ilə icra olunur. Azərbaycanın mədəniyyətlərarası dialoq və sülh rosesində oynadığı rolu müəyyənləşdirən bir neçə əsas amil var:
1.Coğrafi mövqeyi: Azərbaycan strateji coğrafi mövqeyi ilə iki böyük mədəniyyət və ticarət yolunun kəsişdiyi bir yerdə yerləşir və bu ölkəni mədəniyyətlərarası əlaqələrinmərkəzi bir məkanına çevirir.
2.Müxtəlif etnik və dini mənsubiyyətlər: Azərbaycan çoxsaylı etnik və dini mənsubiyyətlərə sahibdir və buu mənsubiyyətlərarasında müsbət əlaqələr və yumun inkişaf etməsiüçün bir zəmin təşkil edir.
3.İctimai siyasət: Azərbaycan höküməti mədəniyyətlərarası dialooqu təşviq etmək və sülh proseslərinə liderlik etmək istiqamətində fəallıq göstərir və beynəlxalq platformada mədəniyyətlərarası tərəfdaşlığın inkişaf etdirilməsinə kömək edir.
Azərbaycan Bakı Prosesinin yaranmasında və bu təklifin təşviqində liderlik etmişdir.Bu amillər birlikdə Azərbaycanın mədəniyyətlərarası dialoqda və sülh prosesində oynadığı əhəmiyyətli rolunun əsasını təşkil edir.İlham Əliyevin bu mövzuda açıqlamaları beynəlxalq ictimaiyyətdə müsbət reaksiyalar yaradır.Prezidentimiz beynəlxalq səviyyədə dəyişikliklərə və münaqişələrə müdaxilə edən bir lider kimi tanınır buna görə də onun mövqeyi münaqişələrin və təhlükələrin həllinə dair bir çox təşəbbüs və iradə ilə müşaiyət olunur.Necə deyərlər “dostlarımızı sevindirir,düşmənlərimizi qorxuya salır”.
Reyhan Hacınskaya,
Xətai rayonu, 287 nömrəli Zəkalar liseyinin ibtidai sinif müəllimi,
YAP Xətai rayon təşkilatının üzvü
